„Organizacje, samorząd, razem czy osobno?”

„Organizacje, samorząd, razem czy osobno?” – pod takim hasłem w Marózie koło Olsztynka odbyło się trzydniowe XI Spotkanie Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich.

Tegoroczne spotkanie, na które przyjechało ponad 400 osób działających społecznie w małych miejscowościach, poświęcone zostało relacjom organizacji społecznych z samorządem.

Program spotkania podzielony został na trzy bloki tematyczne: prawo, komunikacja i dobre praktyki, by zrealizować główny jego cel tj. wyposażyć uczestników w umiejętności, które pozwolą podnieść poziom dotychczasowej współpracy z samorządem lub umożliwią jej nawiązanie.

Uczestnicy ze wszystkich województw podzieleni byli na grupy. Zajęcia prowadziło kilkunastu wykładowców i trenerów. Wśród tematów znalazły się m.in. prawne ramy współpracy organizacji pozarządowych z samorządem; współpraca administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi dla nieprawników; modele współpracy na linii samorząd – ngo; przykłady współpracy w ramach dziedzictwa kulturowego; program Leader; dobre praktyki z USA (m.in. programy wspierające liderów i lokalne organizacjie non-profit, realizacja projektów młodzieżowych, współpraca samorządu z mieszkańcami), dobre praktyki ze Szwecji; wakacyjny wolontariat studencki; prawa zwierząt; ogólnopolska akcja „Masz głos. Masz wybór”; kultura współpracy międzysektorowej; budowanie reputacji; zawieranie porozumień w sytuacji konfliktu interesów; techniki i narzędzia komunikacji; przykłady partnerstw lokalnych; problemy, pomysły, wnioski i rekomendacje w budowaniu, wzmacnianiu / rozwijaniu współpracy z ngo z administracją.

Wydarzeniem, transmitowanym na całą Polskę przez Internet, była wizyta Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. W jej trakcie cztery organizacje, które przyjechały do Maróza, przedstawiły Prezydentowi swoją działalność. Prezydent żartobliwie nazwał uczestników spotkania w Marózie „bożymi szaleńcami”, którzy mierzą się z przeciwnościami w celu przebudowy swojego lokalnego środowiska. Powiedział iż rola społeczników polega m.in. na dawaniu dobrego przykładu osobom nieaktywnym, dla których lokalne, oddolne działania są zupełnie nieznane. Życzył przybyłym do Maróza, aby swoją postawą skłaniali innych do działania w lokalnym środowisku. Zakończeniem wizyty Prezydenta RP w Marózie było pamiątkowe zdjęcie ze wszystkimi uczestnikami XI spotkania.

Szczególną okazją do wypowiedzi na dany temat, gdzie każdy miał szanse przedstawić swoje doświadczenia i refleksje, był punkt programu o nazwie Open space. Uczestnicy sami zgłaszali interesujące ich tematy, a następnie dzielili się, by o nich dyskutować i zapisywać istotne wnioski. W czternastu grupach dyskutowano m.in. o nierównomiernym podziale funduszy między kulturą a sportem; podziale odpowiedzialności za przestrzeń publiczną; tworzeniu reprezentacji organizacji; wspólnym aplikowaniu (organizacji i samorządu) o fundusze; społecznej kontroli nad organami samorządu; przyszłości świetlic wiejskich; małych wiejskich szkołach, roli kobiet na obszarach wiejskich, czy nowinkach motoryzacyjnych, które zmieniają polską wieś.

Sposobnością do porozmawiania z ekspertami były nie tylko wykłady, warsztaty i szkolenia ale także namioty eksperckie i miejsca na konsultacje przygotowane w trakcie Jarmarku Inicjatyw Wiejskich (obok pokazów form przedsiębiorczości, rzemiosł, usług i szeroko rozumianej aktywności osób, organizacji, samorządów, społeczności).

Pobyt w Marózie służy nie tylko nauce, ale stanowi też świetną okazję do wymiany doświadczeń i nawiązania kontaktów (szczególnie podczas wieczornych ognisk z muzyką), które niejednokrotnie owocują współpracą między organizacjami z różnych stron Polski.

Tomasz Schimanek ekspert ds. organizacji pozarządowych i programów społecznych z Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce, podczas wykładu w temacie będącym hasłem XI Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich, nakreślił najważniejsze przeszkody stojące na drodze dobrej komunikacji między samorządami a organizacjami, ale zapewnił też że ich sprawna współpraca jest możliwa, a pojawiające się problemy można pokonać. Lokalne organizacje pozarządowe oraz samorząd najczęściej bowiem mają te same cele.
Choć najczęściej u podstaw nieporozumień leży słabe poznanie i różne punkty widzenia administracji i organizacji pozarządowych, choć często problemem jest ograniczony budżet, którym gmina dysponuje – to dobra współpraca przynosi wymierne korzyści oby stronom.
Konieczna jest dobra wola, otwartość jednych i drugich oraz wiedza. Lepszemu porozumieniu mają służyć przykłady sprawnej komunikacji między organizacjami a samorządem, otwarte mówienie o problemach i więcej spotkań. – Potrzebna jest wiedza, by nie wyważać otwartych drzwi – podsumował ekspert.

Spotkanie w Marózie zakończyło się podsumowaniem, ewaluacją, śpiewaniem m.in. piosenek Bułata Okudżawy i koncertem orkiestry złożonej ze wszystkich uczestników spotkania. Na glinianych instrumentach, przygotowanych przez przedsiębiorstwo społeczne Garncarska Wioska, marózowicze zagrali przeróbkę znanego wszystkim kibicom utworu „Koko koko Euro spoko” Jarzębinek wykonaną na styl Gotye.

XI Spotkanie Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich miało miejsce w dniach 24-26 maja. Uczestniczyli w nim także aktywiści z powiatu sochaczewskiego: ze Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania nad Bzurą oraz Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Ziemi Iłowskiej.

Organizatorami spotkania były Fundacja Wspomagania Wsi i Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA, sponsorami zaś Fundacja Wspomagania Wsi i Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności.

Justyna Marciniak